Waarom oranje (voor mij) een prima kleur is om te veranderen

Blog
Insights
Bas Hakker
06-06-2024
Stel dat ik een van de hoofdredacteuren zou zijn van een grote uitgever in meerdere vakbladen. Die uitgever verdient geld door het verkopen van abonnementen en advertenties, maar het is tijd voor een nieuw - digitaal -  businessmodel. Elke redactie moet flink bezuinigen en de focus komt op de nieuwsbrief te liggen die een centrale rol gaat spelen voor die uitgever. De directie heeft hiervoor een plan bedacht dat is goedgekeurd door de RvC en nu wordt het tijd om de hoofdredacteuren in te lichten. Wij moeten immers aan de slag met het plan en bovendien wordt van ons verwacht dat we de redactie informeren over de voorgenomen plannen.
De vraag: op welke manier zou ik graag bijgepraat willen worden?

Zeven kleuren
In zijn boek ‘Interne communicatie bij verandering’ ontwikkelde communicatie-expert Huub Koeleman zeven kleuren van verander-strategieën. De grote vraag is: wanneer komen mensen in verandering? De kleuren zijn gebaseerd op het boek ‘leren veranderen’ van Leon de Caluwé en Hans Vermaak die vijf kleuren bedachten waarna Koeleman er nog twee aan toevoegde. Het gaat erom dat je als organisatie en management kiest voor een strategie die past bij de soort verandering en de mensen die met de verandering moeten dealen. Voor een uitgebreide verhandeling over de kleuren verwijs ik met liefde naar het boek van Koeleman, maar ik heb ze geprobeerd even op een rijtje te zetten met behulp van Koeleman op YouTube die - in verschillende kleurtjes truitjes - uitlegt hoe het zit:

1. Blauw: rationeel proces
Het is een rationele manier van veranderen en een rationale manier van communiceren. Koeleman: ‘Het gaat van kennis naar houding naar gedrag. Wat de auteurs zeggen is dat als je een duidelijk doel formuleert en een helder stappenplan je mensen in verandering brengt. Het werkt goed bij organisaties die zeer projectmatig werken; bouwbedrijven bijvoorbeeld. Het gaat om ‘meten is weten’ en KPI’s.’

2. Geel: polderen
Koeleman: ‘Geel is de kleur van machtsbalans, het gaat om evenwicht tussen de verschillende meningen. Mensen veranderen als je verschillende belangen bij elkaar brengt. Gele communicatie is polderen met alle partijen in de organisatie.’

3. Rood: belonen
Koeleman: ‘Mensen komen in verandering als ze gestraft worden voor slecht gedrag en beloond voor goed gedrag. Op die manier krijg je mensen in beweging. HR speelt hier een centrale rol.’

4. Groen: leren en ontwikkelen
Koeleman: ‘Mensen gaan in verandering als ze de mogelijkheid krijgen om nieuwe dingen aan te leren. Je gaat dus zorgen dat je een lerende organisatie wordt, dat je feedback geeft. Het ideaalbeeld is dat je altijd leert over alles met iedereen.’

5. Wit: blanco kijken
Koeleman: ‘Het gaat om holistisch denken. Mensen veranderen als je blokkades wegneemt en energie van mensen benut. Mensen moeten zelf betekenis gaan geven aan de verandering, daarover nadenken en zelf bedenken wat de verandering voor hen betekent. Het ideaal is eigenlijk een witte evolutie, de kunst van het niet handelen. Je gaat niet ingrijpen, maar faciliteert.’

6. Paars: Veranderen onder druk
‘Dit was actueel in de Coronacris, mensen veranderen onder druk. Er is een crisis en het is vijf voor twaalf en mensen moeten zich aanpassen. Zelfs in Nederland is men dan bereid om te luisteren naar heldere leiders.’

7. Oranje: samen is niet alleen
Koeleman: ‘Dan komen we bij de laatste en misschien wel mijn favoriete kleur van verandering. Mensen veranderen door co-creatie en interactie. Mensen veranderen als ze zelf de mogelijkheid hebben om een oplossing te vinden voor het probleem. Ze gaan zelf iets proberen en halen kennis door het simpelweg te proberen. Uit alle bloeiende bloempjes haal je de best groeiende en die krijgt wat extra mest. Dat kan door een prijsvraag of iets anders. Mensen worden dus beloond voor hun initiatieven. Het gaat om woorden als ‘netwerken’ of co-creëren.’   

Wij houden van Oranje
Even terug naar mijn fictieve (laat mij lekker voor mezelf werken, joh) voorbeeld. Ik ben dus hoofdredacteur van een vakblad, weet nog van niets, maar moet bijgepraat worden over de geplande veranderingen door de directie van de uitgever. Wat zou ik dan een prettige manier vinden om bijgepraat te worden? Ik hou van eigen initiatief, van meedenken, maar ook van duidelijkheid, gedeelde doelen en van back-up. Ik zou het dus prettig vinden als de directie een duidelijke denkrichting formuleert voor alle redacties en dan de invulling aan mijn expertise overlaat. Dat zou mij heel veel energie geven. Dus dat ze zouden zeggen: wij willen de redactionele kosten verlagen van een miljoen naar 500.000 euro per jaar, wij willen dat jij het huidige magazine met de site ombouwt tot een nieuwsbrief en dat jij ervoor zorgt dat we geen verlies draaien in het eerste jaar en bouwen aan een businessmodel met veel eigen publiek dat nog jaren meekan. Oranje dus, maar wel met een blauw randje.

Lekker actueel ook! 

Verleg je grenzen!

schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief!
Schrijf je nu in voor
onze nieuwsbrief