Waarom design en PR elkaar versterken: de psychologie van systeem 1 en 2

Systeem 1 en systeem 2: de psychologie achter merkvoorkeur

• Systeem 1 is ons snelle, intuïtieve brein. Het werkt automatisch en neemt beslissingen zonder dat we er bewust over nadenken. Als je iets ziet dat direct je aandacht trekt—een kleur, een vorm, of een herkenbaar logo—is dat je systeem 1 aan het werk. Design speelt hier een cruciale rol: een goed ontworpen product of merkuiting raakt direct een emotionele snaar.
• Systeem 2 is het analytische, tragere deel van je brein. Dit wordt geactiveerd wanneer we bewuste, rationele afwegingen maken. Hier komt PR om de hoek kijken: verhalen, feiten en overtuigingen spelen een belangrijke rol in hoe een merk wordt begrepen en gewaardeerd. PR geeft context en diepgang aan wat je eerder visueel is opgevallen.

Systeem 1 - design
Ben & Jerry’s valt op door hun vrolijke verpakkingen en speelse namen voor hun ijsjes, zoals "Chunky Monkey” en "Half Baked.” Deze elementen trekken onmiddellijk de aandacht van systeem 1. De vrolijke uitstraling zorgt voor een positief gevoel en maakt het merk visueel onvergetelijk.

Systeem 2 - PR
Maar Ben & Jerry’s gaat verder dan alleen het design. Het merk is bekend om hun activistische campagnes over maatschappelijke thema’s zoals klimaatactie en sociale rechtvaardigheid. Dit activeert systeem 2: consumenten worden bewust aangesproken op hun waarden en kunnen een weloverwogen keuze maken om Ben & Jerry’s te kiezen boven andere ijsmerken. Zo wordt intuïtieve aantrekkingskracht gekoppeld aan een diepere, rationele overweging.

Mobility: Swapfiets – herkenbaarheid en duurzaamheid
Systeem 1 - design
Swapfiets heeft het voor elkaar gekregen om met één simpel designkenmerk—de blauwe voorband—directe herkenbaarheid te creëren. In een stad vol fietsen valt de Swapfiets meteen op. Dit spreekt systeem 1 direct aan: zonder nadenken herken je de fiets en de dienst die daarbij hoort.

Systeem 2 - PR
Swapfiets onderbouwt deze visuele aantrekkingskracht met een slimme PR-strategie, waarin ze het gemak en de duurzaamheid van hun abonnementsmodel benadrukken. Hun boodschap gaat verder dan alleen een fiets huren; ze positioneren zich als een duurzame oplossing voor stedelijke mobiliteit. Dit geeft consumenten een rationele reden om voor Swapfiets te kiezen, en zo spelen ze slim in op systeem 2.

Charity: KWF Kankerbestrijding – emotie en feiten
Systeem 1 - design
KWF maakt gebruik van sterke visuele en emotionele beelden in hun campagnes. Foto’s van families en patiënten raken direct aan de emoties van de kijker. Systeem 1 wordt aangesproken doordat de boodschap direct en zonder veel nadenken wordt begrepen: dit gaat over iets groots, iets belangrijks.

Systeem 2 - PR
Maar KWF stopt niet bij emoties. Ze ondersteunen hun campagnes met feiten en cijfers over hun werk, hun impact en hun financiering. Dit activeert systeem 2, waarbij donateurs bewuste, rationele keuzes maken om bij te dragen. Door transparant te zijn over waar hun geld naartoe gaat, geven ze consumenten de kans om goed geïnformeerd te beslissen.

Entertainment: Spotify – muziek en data
Systeem 1 - design
Systeem 2 - PR
Daarnaast gebruikt Spotify data op een slimme manier in hun PR-campagnes. Denk aan het jaarlijkse "Spotify Wrapped," waar gebruikers persoonlijke statistieken krijgen over hun luistergedrag. Dit zet systeem 2 aan het werk, waarbij gebruikers bewust gaan nadenken over hun muzieksmaak en zelfs gestimuleerd worden om hun resultaten te delen met vrienden en op sociale media.

De wetenschappelijke onderbouwing: waarom systeem 1 en 2 samenwerken
Volgens de Dual Coding Theory van Allan Paivio verwerken we informatie beter wanneer die zowel visueel (systeem 1) als verbaal (systeem 2) wordt gepresenteerd. Door design en PR op elkaar af te stemmen, kunnen merken beide systemen aanspreken en zo een sterkere, diepere connectie met hun doelgroep opbouwen.

Het Mere Exposure Effect laat zien dat hoe vaker we aan een visuele prikkel worden blootgesteld, hoe positiever we deze ervaren. Merken die visuele consistentie (design) combineren met sterke narratieven (PR), versterken hun merkwaarde zowel op het intuïtieve als op het rationele niveau.

Conclusie: de kracht van samenspel
Tijdens onze team-get-together bespraken we hoe design en PR elkaar kunnen versterken. Wat aanvankelijk misschien logisch leek vanuit een brandingperspectief, bleek ook stevig verankerd te zijn in de psychologie van besluitvorming. Merken die erin slagen om zowel systeem 1 als systeem 2 aan te spreken, kunnen niet alleen de aandacht trekken, maar ook een langdurige en bewuste relatie opbouwen met hun doelgroep.

Door deze disciplines samen te brengen binnen één bureau, creëren we de mogelijkheid om merken vanuit verschillende invalshoeken sterker te positioneren. Het is de synergie van intuïtie en overweging die een merk echt duurzaam maakt.