In de podcast die Judith en ik afgelopen vrijdag opnamen bespraken we al even het datalek van BNP Paribas. Een lek dat pas echt goed heibel veroorzaakte nadat het Financieele Dagblad aanklopte bij het bedrijf. Wij zeiden in de podcast gekscherend tegen elkaar: ‘Ze hadden een training ‘Predictable Surprises’ moeten volgen’. Het is natuurlijk een beetje goedkoop om zoiets zomaar te stellen als je de ins en outs niet weet. Toch komen wijzelf ook regelmatig organisaties tegen die onvoldoende nadenken over de diverse scenario’s die op ze afkomen.
Van datalek tot politieke crises: wat bedrijven missen in reputatiemanagement
Blog
Insights
Jos Govaart
18-10-2023
Predictable Surprises: Het Verborgen Gevaar Voor Elk Bedrijf
Het minder rooskleurige nieuws is dat elk bedrijf - ook het jouwe - vatbaar is voor voorspelbare verrassingen. Sterker nog, als je een beetje op de meeste directeuren lijkt, kun je waarschijnlijk wel een potentiële crisis of ramp aanwijzen die niet voldoende onder de loep is genomen. Denk bijvoorbeeld aan een belangrijke klant die financieel in zwaar weer zit, of een buitenlandse fabriek die een doelwit zou kunnen zijn voor terroristen.
Maar er is ook een zilveren randje. Bij het bestuderen van deze voorspelbare verrassingen in zowel het bedrijfsleven als de overheid, hebben Michael D. Watkins en Max H. Bazerman in de Harvard Business Review onthuld dat de onmacht van organisaties om zich erop voor te bereiden vaak te wijten is aan drie soorten barrières: psychologische, organisatorische en politieke. Hoewel het wellicht onmogelijk is deze barrières volledig uit de weg te ruimen, kunnen directeuren wel degelijk concrete stappen ondernemen om ze aanzienlijk te verlagen. En gezien de bijzonder hoge belangen die op het spel staan, zou het ondernemen van die stappen als een kerntaak van elke zakelijke leider moeten worden beschouwd. In het vervolg van deze blog zullen we dit onderwerp verder uitdiepen.
Onze Geestelijke Blinde Vlekken
Ons brein, hoe geweldig ook, laat ons soms flink in de steek. Die wetenschappelijke termen zoals cognitive biases? Daarmee bedoelen we gewoon dat we soms een beetje eigenwijs zijn als het gaat om naderend onheil. Een paar klassiekers:
- We denken vaak: "Ach, het valt wel mee," zelfs als dat niet zo is
- Informatie die ons wereldbeeld bevestigt? Top! Maar iets dat het tegenspreekt? Hmm, misschien negeren we dat gewoon.
- We zijn soms zo met onszelf bezig dat we vergeten naar anderen te kijken, waardoor we onverwachte klappen niet zien aankomen.
- "Leef in het nu" is een mooi motto, maar soms moeten we ook aan morgen denken om grotere problemen te voorkomen.
- Tja, we zijn soms koppig. Pas als het water aan onze lippen staat, denken we: "Misschien moet ik hier iets aan doen."
Kortom, als we die bedrijfsrampen willen tackelen, moeten we eerst onze eigen blinde vlekken herkennen. En ja, al die rare neigingen? Die zijn er vooral om onszelf lekker in de comfortzone te houden.
Organisatorische Struikelblokken
Grote, complexe bedrijven? Ze zijn een beetje als een puzzel waarvan iedereen een stukje heeft, maar niemand het complete plaatje ziet. Die silo’s overal maken het niet makkelijker.
- Terwijl het management eigenlijk het overzicht zou moeten bewaren, zorgen die hiërarchische lagen ervoor dat informatie wordt gefilterd. Wat bovenaan komt, is vaak een "gekuiste" versie van de realiteit.
- Denk aan grote bedrijfsblunders door miscommunicatie. Stel, afdeling Marketing lanceert een geweldige campagne voor een nieuw product, maar de productieafdeling wist van niets en kan de vraag niet bijbenen. Twee teams, beide met cruciale informatie, maar ze communiceerden niet.
- En dan dat verantwoordelijkheidsspelletje. Soms denkt iedereen: "Dat doet iemand anders wel." Of één afdeling krijgt alle verantwoordelijkheid, terwijl anderen met waardevolle inzichten worden buitengesloten. Het gevolg? Een te nauwe blik en onopgemerkte risico's.
Dus, bedrijfsleiders opgelet: kijk verder dan je eigen afdelingsneus lang is. Het geheel is soms veel meer dan de som der delen.
Politieke Zwakheden
Het politieke landschap in bedrijven kan soms net zo gecompliceerd zijn als de echte politiek. Dit zijn de uitdagingen waar je rekening mee moet houden:
- Machtsspelletjes: Wanneer bepaalde groepen te veel macht hebben, worden hun belangen soms te sterk benadrukt, terwijl andere belangrijke groepen worden genegeerd. Deze onevenwichtigheden kunnen daadwerkelijke oplossingen belemmeren.
- Ter illustratie: Denk aan grote organisaties waar één dominante afdeling of team de dienst uitmaakt. Door hun invloed kunnen ze veranderingen hinderen of volledig blokkeren, zelfs als het algemeen belang duidelijk baat heeft bij die veranderingen.
- Speciale belangen: Sommige groepen, vanwege hun netwerk of kennis van interne processen, kunnen een buitensporige invloed uitoefenen. Het gevolg? Noodzakelijke veranderingen worden vertraagd of tegengehouden.
Samengevat, leiders moeten oog hebben voor het bredere plaatje en niet toestaan dat politieke spelletjes het beste voor het bedrijf in de weg staan.
Verleg je grenzen!
schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief!