‘Het is een hork, maar ook een eerlijk verhaal’

Spraakmakend was natuurlijk het NRC-verhaal over de cultuur bij online bank Bunq. Topman Ali Niknam lijkt zijn medewerkers behoorlijk dwingend aan te sturen. NRC tikte een verhaal op met talloze anonieme klachten over die stijl en liet Niknam zelf reageren op die anonieme klachten. Jos reageert op zijn beurt weer op het NRC-verhaal in twee delen; eerst op de NRC-versie en dan op de LinkedIn-post van Niknam.

Wat dacht jij toen je het NRC-verhaal met de Niknam las?
,,Ik dacht aan de ene kant ‘wat een hork’, maar ik vond het ook wel een eerlijk verhaal van hem. Ik denk alleen dat het op de lange termijn niet werkt.’’

 

Waarom niet?
,,Volgens mij is het niet goed om jouw stijl als leidinggevende op te leggen aan jouw medewerkers. Paul Hersey zegt bijvoorbeeld in zijn boek over situationeel leiding geven; pas jouw strategie als leider aan aan de situatie. Als ik jou ga vertellen hoe je een stuk moet schrijven dan word je daar gek van, maar als jij iets doet waar je je minder comfortabel bij voelt dan ben je bereid om te luisteren. Je kunt beter mens- dan taakgericht aansturen en Niknam heeft dat bedrijf perfect uitgebouwd, maar hij is de mens vergeten.’’

Dan doen ze bij andere bedrijven beter?
,,Bij Coolblue bijvoorbeeld is iedere functie zo ingericht dat je kan zijn wie je bent. Je hebt dus vrijheid om - afhankelijk van het niveau - beslissingen te nemen. Je wordt afgerekend op klanttevredenheid omdat dit symbool staat voor winstgevende groei. Maar bij Bunq gaat het alleen om de taak en daarmee sloop je er initiatief en ondernemerschap uit. Je stimuleert eensoortigheid, wordt een soort sekte-achtig bedrijf en iedereen die van buitenaf kritiek geeft, heeft het fout. Dat zie je ook terug in hoe hij reageert; rustig, maar zonder ruimte voor een ander idee.’’

 

Wat vind je van de journalistieke aanpak?
,,De enige maar belangrijke kanttekening bij dit alles is de manier waarop dit artikel tot stand is gekomen. Het begon met een aantal klachten die binnenkwamen bij de redactie en dat werd de insteek van het verhaal. Je kan ook beginnen met een open vraag.’’ Wat lijkt nu het grote probleem van die organisatie? ,,Dat Niknam er rondloopt is niet het probleem, maar dat hij managet. Hij moet gewoon aan het bedrijf bouwen, maar het managen van mensen is waarschijnlijk niet zijn ding.’’

 

Moet hij zo’n interview geven?
,,Moeilijk, als hij niet de telefoon had opgenomen, was het verhaal ook verschenen dus ik denk dat het goed is dat hij wel deed. Je krijgt toch een beetje tegenwicht. Hij legt alleen de lat heel hoog en vindt mensen zelf volkomen inwisselbaar. En dan die metafoor dat Adam Eva moet dienen waarbij Eva het bedrijf is. Om dat te doen moet Adam constant uitdagingen aangaan en groeien, maar dat is natuurlijk fucking eenzijdig. In de cultuur van jonge mensen zit natuurlijk het tegenovergestelde, daarin zeggen jongen mensen: vertel jij maar hoe je mij beter kan maken. Dit schiet natuurlijk door naar de andere kant, maar je zou ergens halverwege kunnen uitkomen.’’ Dit stuk zegt ook: fuck millennials en GenZ. ,,Het is een zwaktebod dat hij niet begrijpt dat-ie heeft nagelaten om een cultuur te scheppen waarin mensen zichzelf zijn. Hoe kan je nu zeggen: als je je niet aanpast ben je een jaknikker, dat kan natuurlijk niet.’’

Deel2: De LinkedIn-post van Ali 

Okay, deel 2. Na een paar dagen lanceerde Niknam immers een uitgebreide reactie op het NRC-artikel op LinkedIn. Hij gaat hierin wat dieper in op de manier van werken die in zijn ogen minder slecht is dan uit het NRC-verhaal zou blijken. ,,Lang verhaal kort: doordat Bunq zich beweegt op het wereldtoneel, kunnen wij ons geen zesjescultuur veroorloven. En dat willen we ook helemaal niet.’’

 

Volgens mij ben je door die post iets anders gaan denken over het verhaal?
,,Niet echt rigoureus hoor. Hij legt uit waarom het belangrijk is om op tijd te komen, maar het probleem is nog steeds dat hij zichzelf als maatstaf ziet. Hij heeft nog steeds die echte start up mentaliteit waarbij alles om groei gaat, maar ondertussen werken er mensen met eigen dromen.’’

 

Is dat het probleem? Dat er geen ruimte lijkt tussen zijn ambities en die van medewerkers?
,,Terwijl ik stevige KPI’s voor medewerkers wel lekker duidelijk vind hoor. Bij ons moet je bijvoorbeeld 70 procent declarabel zijn, maar het gaat erom wat je met de andere tijd doet. Ga je dan op zoek naar nieuwe klant, maak je een podcast of neem je lekker vrij? Daar kan je natuurlijk afspraken over maken. Die spanning tussen vrijheid en doelen vind ik wel mooi. Probleem van het verhaal blijft het startpunt. Je hebt vijftien negatieve reacties van anonieme bronnen en daarna ga je met dat verhaal aan de slag. Het lijkt alsof deze manier van schrijven een merk is geworden…Toen het verhaal uitkwam, leek het - qua reacties - even de kant van overschrijdend gedrag op te gaan, maar dat vind ik onzin. Het is het verhaal van een baas die eigenlijk geen mensen zou moeten managen.’’

 

Foto Shutterstock